دانلود پاورپوینت بررسی تجزیه تحلیل و بررسی عناصر و اجزای فضاهای آموزشی
بخشی از مطلب
آموزش و یادگیری بخش مهمی از زندگی هر انسان است و همه انسان ها در طول
زندگانی خود تحت تعلیم و آموزش قرار می گیرند این امر در مقاطع مختلف
تحصیلی و در فضاهای گوناگون مانند مهد کودک، دبستان راهنمایی و دبیرستان و
.... صورت می گیرد.
به لحاظ اینکه فضا و محیطی که در آن به امر آموزش و یادگیری پرداخته می شود
تاثیر بسیار مهمی در امر یادگیری دارد دقت در طراحی و ساخت این فضاها باید
مورد توجه معماران و برنامه ریزان کشوری قرار گیرد و طراحی اینگونه فضاها
به نحو احسن انجام شود.
در طراحی فضاهای آموزشی دو مورد اساسی وجود دارد که نقش بسیار مهمی را در
چگونگی طراحی این فضاها بازی می کند و آن دو مورد که یکی جنسیت افراد
استفاده کننده از فضا و دیگری مقطع تحصیلی افراد استفاده کننده می باشد
اصول کلی فکر یک طراح را برای طراحی مشخص می کند
سیر تحول فضاهای آموزش برای درک بهتر محیط به تعریف مدرسه از زبان لویی کان
لویی کان متعقد است که تمام مکانهایی که انسان برای تامین خواسته خود در
فراگیری از آنها استفاده می کند مدرسه نام دارد و این مکان تنها برای
یادگیری و آموختن عقاید و نظریات نمی باشد بلکه برای فهم و ادراک دلایل
وجود هر چیز و مناسبتهای دو جانبه و روابط بین انسان و طبیعت نیز مورد
استفاده قرار می گیرند.
مدرسه مکانی بسیار مهم که اولین شناخت فرد از محیط پیرامون در آن شکل می گیرد.
گریپیوس اگر محیط آموزشی بخواهد زمینه ای ثمربخش برای نسل آینده باشد
ساختمانهایش می بایست خلاقانه باشند, نه تقلید شده. محیطی محرک برای آزاد کردن اندیشه و بیان خلاق
سیر تحول فضاهای آموزش
در قرن 18 میلادی الگوی طراحی مسکونی کشورهای غربی بر مبنای (قرار گیری
همجوار عملکردهای متفاوت) بود که هر یک فضای مورد نیاز خود را داشت. اما
بعد از آن مفهوم راهرو توسعه پیدا کرد. راهرو دیگر یک فضای ارتباطی نبود.
محلی عمودی برای افراد به شمار می رفت. (فضای مکث) این تغییر نگرش در مدارس
نیز به وجود آمد. جنبش اصلاح مدارس پس از جنگ جهانی دوم شدت گرفت. کلاس
فضایی برای زندگی بچه ها مورد قبول واقع شد. پلانها به صورت الگوهایی با
نورگیرهای وسیع و مرتبط با فضای بیرون تغییر کرد. توجه به درون فضا و کیفیت
اجزا بیشتر شد و در سالهای اخیر نیازهای خاص اجتماعی از مائل مورد توجه
است.(حامد کامل نیا)
به طور کلی طراحی فضای آموزشی بر4 اصل استوار است.
1- طراحی اصولی شکل کلی فضای آموزشی
(یک نظم کلی در فرم فضای منظم و متناسب با موضوع)
2- ساختن فضای آموزشی با عملکرد بالا
(از آنجایی که قلب یادگیری به تفکر واداشتن دانش آموز است، پیشنهاد محققان
بردن کتابخانه به کلاس درس وخارج کردن کتابخانه از انزوا است.)
3- ارائه آموزشهای غیر مستقیم و گروهی با ایجاد کارگاههای جنبشی آموزشی در
کتابخانه، سرگرمیها و هر چه باعث تحولی آزادانه در رشد و تحول شخصیت کودک و
استعدادهای آن باشد فضایی فعال و پویا به وجود می آورد که در یادگیری
بیشتر موثر است) مانند فضای آموزش ویژه، فضای چند منظوره و فضای جمعی و
مشترک دانش آموزان.
4- ایجاد فضایی مطلوب و منطبق با شرایط جسمی و روانی دانش آموزان با اهداف
(ایجاد محیط دلپذیر- وضوح و خوانایی
به گفته کولین لینچ: تصویری شایسته از محیط به شخص نوعی احساس امنیت می
دهد. فضای بازی و نشاط آور- تنوع از طریق تنوع رنگ و بافت و صدا، مشخص
نمودن محدوده ها با کف ساری باعث ایجاد قلمرو، ارتباط مناسب وحدت و تنوع و
مطلوبیت بصری می شود.
طراحی جزئیات فضاها با توجه به الگوهای رفتاری دانش آموز شعاع حرکتی و حیطه
طبیعی اجزا بررسی شود و طراحی بر اساس الگوهای حرکتی و رفتار آنان باشد.
ایجاد حس کنجکاوی و خلاقیت با استفاده از مصالح، بافت و رنگ و نور و فرم-
رعایت عوامل زیبایی شناختی ترغیب دانش آموزان به آموزش از طریق محیطی شاد و
پر انرژی رعایت مقیاس و مبلمان- همسازی با اقلیم به جهت برداشت جذابیتهای
طبیعی و الگوهای شهری در استقرار ساختمان
برای بالا بردن سطح مشارکت بچه ها و یادگیری بهتر باید نشاط لازم را به داخل فضای آموزشی منتقل کرد.
با نشاط سازی فضاهای اموزشی
شرایط فیزیکی معماری محیط مدارس با نشاط می توانند باعث افزایش انگیزه
دردانش آموزان جهت یادگیری بهتر گردد و جامعه را به سمت رشد و توسعه سوق
دهد. ایجاد یک فضای آموزشی زیبا و با نشاط با رویکرد فن آوری آموزشی زمینه
ساز توسعه روشهای بهینه و پویای آموزشی می گردد.
راههای با نشاط سازی مدارس:
فرم: طراحی حجم طیبا و فرمهای متنوه فضای باز و نیمه باز و استفاده از وید و نورگیرهای سقفی و دیواری و ...
مصالح: جنس مناسب، پرهیز از مصالح خشن و نامناسب، رنگهای مناسب باحال و هوای دانش آموز
فضای سبز: استفاده از فضای سبز در محوطه و فضای داخل
محیط ورزشی: تقویت بیشتر محیط ورزشی هم از لحاظ ایجاد فضای لازم و هم رشد جسمی و روحی
طراحی محوطه: توجه به فضای باز محوطه و طراحی فرمهای مناسب در آن
نور روز و نور مصنوعی: آوردن نور روز به داخل ساختمان از طریق پنجره ها و بازشوها
مبلمان: استفاده از مبلمان مناسب و راحت با فرم و رنگ مناسب که قابلیت انعطاف پذیری دارد.
سرانه فضاها: توجه به حداقل مساحتهای مورد نیاز در طراحی به جهت استفاد مفید از فضاها
طراحی نما: توجه به طراحی طیبا در نما به جهت اینکه از اصلی ترین عناصر مدارس است که در طول روز در معرض دید
آکوستیک و بحث شنیداری: کنترل فضاهای مزاحم ساختمان و تجمع، استفاده از صداهای آرام بخش
اشرافیت: توجه به طراحی خاص مدارس دخترانه و رعایت اصول عم اشرافیت به صورتیکه دانش آموزان در فضا آزادانه حضور داشته باشند.
(سایت معماری فضاهای آموزشی و پرورشی)
پس در یک جمع بندی می توان گفت: مدارس کوچکتر باعث صمیمی شدن محیط یادگیری
می شود چرا که بچه ها به خوبی یکدیگر را می شناسند. کم شدن انزوا و خشونت و
تشویق معلمان در به کارگیری تجربیات
اتکا به خویشتن، اشتیاق و احساس مسئولیت، میزان مشارکت والدین، یادگیری مشترک و گروهی و فعالی جمعی از نتایج دیگر مدارس کوچک هستند.
البته بعضی از مدارس کوچک همه خواسته های لازم را ندارند. فرصتهای آموزشی را بالا نمی برد.
دو مقوله کلی که در طرح مدرسه دارای اهمیت است و باعث تنوع در رویکردهای طراحی می شوند.
1- سازماندهی اجزا مدرسه(حوزه بندی)
2- و کلاس درس به عنوان یک جزء تعیین کننده(آرایش کلاس)
(حامد کامل نیا)
عوامل موثر بر زون بندی مدرسه
کاربریهای فضاهاست که به 5 دسته تقسیم می شوند.
1-آموزشی: کلاسهای عمومی درس، سمعی بصری، آزمایشگاه . کلاس کامپیوتر و کارگاه و نمایشگاه
2- اداری: اتاق مدیر، حسابدار، معاون، مشائر، بایگانی، اتاق بهداشت و جلسات
اداری و
استراخت.......................................................................
