خلاصه مقاله:
کثرت وجود بافت و بناهای با ارزش تاریخی در ایران و سابقه طولانی تمدن
سازی خصوصاَ در زمینه های شهرسازی و معماری بجای گذاشته شده، میراث
گرانبهایی است که حفظ آن نه تنها به ارزش های تاریخی و تمدن بشریت بلکه به
غرور ملی، فرهنگ و افتخارات که پشتوانه عظیم علمی برای هر کشوری محسوب می
شوند هویت می بخشد. اما بدلیل شرایط متفاوت و تاثیر گذار در هر یک از دوره
های زمانی یک قرن اخیر در ایران، حرکت به سمت حفاظت و استفاده بهینه از
قابلیت های اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی شهرهای تاریخی، با تنوع در روشهای
مغایر با اصول ایجاد تمدنها و عدم اتخاذ سیاست های پایدار روبرو بوده است.
بطوریکه تحولات شهرسازی ،گسترش شهرها و تاثیرگذاری معیارهای جدید در زندگی
ایرانیان، خطری جدی در حفظ و احیاء اینگونه شهرها محسوب میشود. کشورهای
اروپای غربی نیز با بهره مندی از تاریخ عظیم معماری و شهرسازی توانست هاند
قابلیت و ویژگیهای مثبت تاریخی را در شهرهای خود شناسائی و نسبت به احیاء و
بهر هبرداری از آن به نحو مطلوب اقدام نمایند. از آغاز دهه 1970 میلادی و
مصادف با افزایش یکباره قیمت نفت، با تغییر در سیاست گذار یهای اقتصادی و
راهبردی در جهت رهایی از وابستگی کامل به صنعت و در راستای توسعه اقتصاد
متکی بر در آمدهای ناشی از گردشگری و تفریحی با محوریت میراث فرهنگی گام
بزرگی را آغاز نمودند. در این راستا کلیه بخش های تاثیر گذار بر احیا ء
بافت و بناهای تاریخی همانند سرمایه گذاری های علمی ، اقتصادی، مدیریتی،
اجتماعی و فرهنگی را به منظور ایجاد زمینه های گردشگری متمرکز ساختند و در
طول دهه 1990 تا 2000 میلادی توانستند علاوه بر احیاء بافت تاریخی مراکز
شهرها، تحول اقتصادی عظیمی را نیز بوجود آورند. سایر بخش ها همچون زیر
ساختها و روبناها در این کشورها با تاثیر پذیری از تحول اقتصادی و مدیریتی
نیز، شاهد رشد چشمگیر بوده است. برخلاف تصورات اولیه، رشد تکنولوژی نه تنها
تاثیر منفی بر حفظ و احیاء بافت و بناهای تاریخی نداشت، بلکه در موفقیت آن
بسیار تاثیرگذار بوده است. اهداف این تحقیق بررسی فرآیند در سیاست گذاری،
راهبردها، تصمیم گیری ها، مطالعات، اجرا و بهره برداری از بافت و بناهای
تاریخی در قالب گزینه هایی از شهرهای اروپای غربی می باشد. بررسی تجربیات و
موفقیت های حاصله در این کشورها در امر احیاء و باز زنده سازی و الگوهای
تجربه شده در اینگونه شهرها می تواند در فرآیند شکل گیری برنامه های احیاء
بافت و بناهای تاریخی در ایران مورد استفاده قرار گیرد. روش ارائه ،مستند
به برخی از شهرها در اروپای غربی همچون بارسلون در اسپانیا ، بیرمینگهام در
انگلیس و آمستردام در هلند خواهد بود