حمام نواب از جمله آثار دوره قاجاریه شهر تهران است و در خیابان 15 خرداد شرقی کوچه بیک دامغانی( بازارچه نواب سابق) قرار دارد .
در اولین نقشه‌های تهیه شده تهران به نام گذر حمام نواب ذکر شده است. این
بنا توسط زنانی به نام‌های سارا سلطان خاتون و سارا حاجر خاتون که دختران
فردی به نام نواب بوده‌اند ساخته شده است.
پاورپوینت بررسی مرمت و احیاء حمام نواب تهران
فهرست مطالب
فصل اول : سازمان میراث فرهنگی ( 8 اسلاید )
مقدمه
میراث فرهنگی در تشکیلات اداری
قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی
چشم انداز سازمان
اهداف سازمان
چارت سازمان
فصل دوم : مقدمه ای در مورد حمام ها و فضاهای اصلی آنها ( 7 اسلاید )
دیباچه
فضاهای اصلی حمام
بینه یا سربینه
گرم خانه
پیچیدگی در ساخت حمام
فصل سوم : کلید اصلی واژه های به کار رفته در ساخت و بهره برداری از حمام ها ( 9 اسلاید )
فصل چهارم : شناخت تهران ( 6 اسلاید )
موقعیت و وسعت تهران:
وجه تسمیه تهران
پیشینه تاریخی تهران
جمعیت تهران
آب و هوا
فصل پنجم : معرفی حمام نواب ( 19 اسلاید )
موقعیت طبیعی حمام نواب
موقعیت فعلی حمام نواب
موقعیت مکانی حمام نواب
عکس هوایی
نقشه ها
محله عودلاجان
محله های کوچکتر عودلاجان
مطالعه و بررسی وضع موجود محله عودلاجان تهران
مشکلات حیاتی محله عودلاجان
وجه تسمیه
حمام های محله عودلاجان
گذارهای محله عودلاجان
مشخصات پلاک ثبتی حمام نواب
تاریخجه و وجه تسمیه اثر
مشخصات حمام نواب
ویژگی های خاص اثر
نوع بهره برداری قبلی و فعلی اثر
اقدامات انجام شده در مورد حریم اثر
فصل ششم : تجزیه و تحلیل فضاها ، تزئینات و سازه حمام ها ( 40 اسلاید )
شستشو و ضرورت های آیینی ایرانیان
پیش از اسلام :
صابیین
مهر دینان
بهدینان
بررسی لغوی حمام
تجزیه و تحلیل فضاهای حمام
ورودی حمام
سر بینه حمام
ویژگی های حاکم بر ساخت سربینه
میاندر حمام
گرمخانه
نمای گرمبینه نواب از ضلع شمال و غرب
سیستم گرمایشی حمام ها
سیستم گرمایشی حمام ها
نمای مربوط به تون
نمونه های دیگر اجرای گربه رو
حمام و آب فاضلاب
تزئینات حمام
تزئینات کالبدی
اجرای پی سازی سنتی
کاربندی و رسمی بندی
روشنایی حمام ها
حمام گنجعلی خان کرمان
تزئینات الحاقی
تزئینات کاشیکاری
حمام حاج آقاتراب ملایر
نقاشی در حمام
آهک بری
حمام سلطان امیر احمد کاشان
مقرنس کاری
سازه در حمام
پی حمام
پوشش در حمام
قوس های متداول در حمام
تاق ها (پوشش ها)
ساخت تویزه
فصل هفتم : جمع بندی فضاهای موجود در حمام همراه با تصاویری از حمام نواب در کنار حمام های معروف دیگر( 4 اسلاید )
1 . ورودی
2 . سربینه
3 . میاندر
4 . گرمخانه
فصل هشتم : پلان ها ، برش ها ، نقشه ها ، دیاگرام ها ی حمام نواب به همراه
نشان دادن تصاویر بخش های مختلف حمام نواب بر روی پلان ( 21 اسلاید )
فصل نهم : پلان و تصاویر از زاویه دید های مختلف (12 اسلاید )
ورودی
راه پله
سربینه
گرمخانه
میان در و هشتی تقسیم کننده
اتاق واجبی ، اتاق دوش ها و قسمت شاه نشین
فصل دهم : ارائه دیتیل های مربوط به مواد و مصالح به کار رفته در حمام نواب ( 5 اسلاید )
طرز اجرای پله سنگی
طرز اجرای دیوار
طرز اجرای دیوار به طاق
طرز اجرای کف سازی
فصل یازدهم : بررسی توزیع نیروها و باربری چفدها و تویزه ها در حمام نواب ( 7 اسلاید )
فصل دوازدهم : عوامل موثر در تخریب بنا ، عارضه ها و نحوه درمان در حمام نواب ( 10 اسلاید )
فصل سیزدهم : مقدمه ای پیرامون مرمت ( 25 اسلاید )
حفاظت از آثار باستانی
احیاء بناهای تاریخی
حفاظت چیست ؟
ارزش ها در حفاظت
اصول اخلاقی حفاظت
نگهداری
جلوگیری از زوال (حفاظت غیر مستقیم)
تحکیم یا استحکام بخشی (محافظت مستقیم)
اصول حفاظتی
فرایند حفاظتی
مرمت
بازسازی
تغییر کاربری
انجام طرح حفاظتی
فصل چهاردهم : بررسی نقاط قوت و ضعف الترناتیو های پیشنهادی حمام نواب ( 6 اسلاید )
فصل پانزدهم : برداشت معمارانه حمام با استفاده از اسناد تاریخی ( 6 اسلاید )
فصل شانزدهم : گزارش کارآموزی کارگاه مرمت حمام نواب ( 11 اسلاید )
معرفی کارگاه و افراد مشغول به کار
تاریخچه حمام نواب ( لایه برداری )
تصاویری قبل و بعد از لایه برداری
مطالعات رفع خطر – حفاظتی ( سبک سازی بام )
آسیب های سازه ای و غیر سازه ای
1 – آسیب های انسانی
2 – آسیب های رطوبتی
کارهای اجرایی
فصل هفدهم : آلبوم عکس های حمام نواب ( 58 اسلاید )
فصل هجدهم : منابع و ماخذ
بخشی از مطلب
-حمام نواب در بافت تاریخی تهران واقع شده و موقعیت فعلی آن درمحدوده
شهرداری منطقه 12 ناحیه 2 به آدرس خیابان ری – کوچه بیک دامغانی – بازارچه
نواب سابق – حمام نواب می باشد .
-حمام تاریخی نواب در محله عودلاجان تهران واقع شده است . با نگاهی به نقشه
تهران قدیم ( حصار طهماسبی ) مکان حمام نواب در ضلع شرقی محله
عودلاجان می باشد .حصار طهماسبی مربوط به دوره صفویه و شاه طهماسب صفوی می
باشد که محدود به خیابان ری – خیابان 15 خرداد – خیابان مولوی – خیابان
وحدت اسلامی می باشد .
-نواب جمع کلمه نائب می باشد که نائبین ( نواب ) نشان دهنده این مطلب است
که این حمام در زمان خودش مورد استفاده نائبان است . با توجه به مشاهده
حمام نواب در نقشه قدیمی تهران و با توجه به اینکه عناصر تشکیل دهنده حمام
که شامل سربینه ، ورودی ، هشتی ، میان در ، خزینه ، گرمخانه ، واجبی ،
سرویس ، استخر ، چال حوض می باشد که نشان دهنده این است حمام نواب تمام
عناصریک حمام دوره صفوی را دارا می باشد و همچنین نحوه تقسیم فضایی و نحوه
دسترسی به عناصر فضایی نیز نشان از این دارد که ، حمام نواب مربوط به دوره
صفوی می باشد .
-مورد دیگری که نشان دهنده قدمت حمام نواب می باشد ، لایه های موجود در
گرمخانه می باشد .با توجه به لایه برداری ( آهک ) از حمام به 15 – 20 لایه
آهک رسیدیم که با توجه به اینکه معمولا در زمان های بین 10 – 20 سال یک
لایه آهک بر روی لایه قبلی آهک موجود در دیواره حمام کشیده می شده که با
توجه به تعداد لایه ها و قدمت هر لایه می توان تخمین زد که قدمت این حمام
به اواخر دوره صفوی می رسد .
-این حمام در زمان ناصرالدین شاه ( دوره قاجار ) نیز مورد استفاده بوده و
چون در بافت محله عودلاجان بوده و در آن زمان افراد سرشناس حکومتی در آن
محله زندگی می کردند بیشتر از این حمام استفاده می کرده اند
-این بنا متعلق به دوره های اواخر صفویه و اوایل قاجار بوده که توسط زنانی
به نام های سارا سلطان خاتون و سارا هاجر خاتون که هر دو آن ها از دختران
شخصی به نام نواب ، از افراد سرشناس این منطقه بوده اند ، ساخته شده است .
-این بنا همانند سایر حمام های عمومی در زیر سطح طبیعی زمین بنا شده تا
اولا از اتلاف حرارت جلوگیری شود ، ثانیا به آب قنات حاج علی رضا که از این
منطقه عبور می کرده دسترسی داشته باشد .
-این بنا شامل بخش های ورودی با تزئینات شاده آجرکاری ، هشتی ، سربینه ، تنطیف ، گرمخانه ، توالت ، خزینه و تون می باشد .
– حمام نواب در زمان پهلوی نیز استفاده می شده فقط به دستور وزارت بهداشت
در این زمان حوض موجود در سربینه پوشیده و کف حمام کمی بالاتر آمده است ،
این حمام تا حدود 10 سال پیش فعال بوده ولی با خرید این حمام توسط شهرداری
منطقه 12 تهران و با ثبت این اثر توسط سازمان میراث فرهنگی تهران از ابتدای
سال 1387 نسبت به مرمت این اثر تاریخی اقدام شده است .و....
