پاورپوینت بررسی مدرسه فیروزشاه یا گنبد سبز ،مدرسه امیر شاه ملک
مدرسه فیروزشاه یا گنبد سبز، گنبدخانهای است در غرب میانسرای بزرگ با
گنبدی کاشیکاری شده که در دوره دوم شیوه آذری ساخته شده است. این گنبد دو
پوسته گسسته میانتهی و آهیانه آن دارای کاربندی است.
مسجد نو در جنوبیترین بخش ارسن جای دارد. میانسرای آن در پشت گنبدخانه
اصلی ارسن آرامگاه احمد جام جای دارد و با ایوانی بدان راه مییابد. برای
این کار محراب گنبدخانه را برداشته و درگاهی رو به ایوان بازکردهاند.
در سوی دیگر میانسرا (در جنوب آن) گنبدخانهای دیگر است که تهرنگی همانند
چهار باهو (چلیپایی) دارد. دو سوی این گنبدخانه دو شبستان ستوندار است.
رواق شرقی میانسرای مسجد به مسجد عتیق میپیوندد که برای همین بخشی از این
مسجد را ویران کرده است. گمان میرود تنها بخش اصلی مسجد نو، گنبدخانه آن
باشد.
در این ارسن کاربندیهای زیبایی یافت میشود که شاید بیهمتا باشد. همچنین آذینهایی همچون گره چینی گچبری و پتکانههای زیبا.
امروزه از بنای موسوم به مدرسه امیر شاه ملک اثری بر جای نمانده است . اما
به اعتقاد برخی از محققان از جمله گلبمک این بنا در ضلع جنوبی مجموعه وجود
داشته و در حال حاضر ساختمان جدید جایگزین آن شده است .
این پژوهشگر که تحقیق خود را درباره دوره های ساختمانی مزار شیخ جام انتشار
داده است با تکیه بر متن کتاب مقامات بنیان این مدرسه را 846 ه ق ذکر می
کند . گویابانی آن امیر شاه ملک درسال 829 ه ق وفات نموده است . بنابراین
نام قید شده در این کتاب امیر شاه ملک یکی از امرای کلان و معتبر تیمور
گورکان بوده است که نامش درکتیبه مسجد شاه در مشهد دیده می شود .
وی در اغلب لشکرکشیها و جنگبهای مهم تیمور را همراهی می کرد و زمانی
سرپرستی الغ بیک فرزند شاهرخ را به عهده داشت ، بعدها حکمران خوارزم گردید و
تا آخر عمر ( 829 ق) در آن قسمت باقی بود.
برنارد اکین نیز به تأثیر ازگزارش گلمبک ، تاریخ بنیان بنا را 846 ه ق می
داند و به این نکته اشاره دارد ،نقشه ای که توسط ( مک کول) در سال 1938
میلادی ترسیم شده و توسط دونالد ویلبر انتشار یافته ، ایوان محصور شده ای
با یکسری طاقنماها در مجاورت مدرسه فیروزشاهی نشان داده است . وی در کتاب
خود ( معماری تیموری در خراسان ) به عکس قبل از ویرانی بنا که توسط ( گدارد
) به چاپ رسیده استناد کرده و به ایوان ویران شده در پشت ایوان ورودی
مشتمل بریک طاق ضربی سه کنج که احتمالاَ دارای تزئینات کاشی کاری بوده
اشاره می نماید.
در حال حاضر در محل بنای امیر شاه ملک مدرسه ای قرار دارد که طلاب علوم دینی درآن مشغول به تحصیل می باشند. و....