پاورپوینت بررسی مبانی معماری بازارهای ایرانی
بخشی از مطلب
وجود بازار در ایران قدمتی چندین هزار ساله دارد و از این رو، از
دیروز تاکنون، ازبازار تعاریف مختلفی به عمل آمده است. که به اهم
آن تعاریف، در ذیل اشاره می‌شود:
«بازار به معنی محدود و مطلق عبارت است از جای داد و ستد و خرید و
فروش کالایا محل اجتماع خریداران و فروشندگان که گاهی در ازمنة
گذشته، بازارگاه هم استعمال‌می‌شده است، تعریف بازار به معنی وسیع
و مجازی، از نظر اقتصادی به حوزه‌هایی که‌ارتباط مستقیم یا
غیرمستقیم میان عرضه و تقاضا برقرار نمایند، اطلاق می‌شود؛ به‌نحوی
که در سراسر آن، پس از بررسیهایی که لازمه و مقدمة تعادل است،
قیمت ثابتی به‌وجود می‌آید.»[16]
«واژة بازار در زبان پهلوی به صورت واکار به کار می‌رفته و در زبان
پارسی‌باستان به صورت آباکاری به معنی محل اجتماع و خرید و فروش
بوده است. این واژه ازطریق پرتغالیها به زبان فرانسه راه
یافت.»[17]
بازار ایرانی با قدمتی کهن در سیر تکاملی خود، به مرور ایام، چهرة
کنونی را به‌خود گرفته و شکل خاص خود را پیدا کرده است. به طوری
که «در اغلب شهرهای ایران، تاپیش از دورة ساسانیان، محلی برای
خرید و فروش برخی از کالاها وجود داشته است، اماباتوجه به ساخت
اقتصادی کشور و کارکردها، به جز شهرهای بندری، در سایر شهرها،بازار به
عنوان عنصر مهم شهری که داد و ستد و تولید بعضی از کالاها در تمام
طول سال در آن جریان داشته باشد. هنوز شک نهایی خود را نیافته بود.
در دورة ساسانیان در اثر رواج بازرگانی داخلی و توسعة شهرها و
شهرنشینی، چنین فضایی، پا به عرصة وجودنهاد. در اغلب شهرهای بزرگ،
از جمله در سلوکیة قدیم (وه اردشیر)، و طیسفون، بازارهای بزرگی که
محل تولید و عرضة کالاهای گوناگون از جمله: مصنوعات فلزی، منسوجات،
غلات و میوه‌ها بوده، تکوین یافت.»[18]
پیش‌بینی، برنامه‌ریزی و سازماندهی مراکزی برای تجارت از گذشته‌های
دور تا به امروز همواره قسمت مهمی از طراحی‌های بافت شهرهای قدیمی
ایران - نظیر تویسرکان- را تشکیل می‌داده است. جغرافیا نیز از جملة
علوم مهمی بوده است که در این راستا نقش‌زیادی را ایفا می‌کرده
است. در همین ارتباط «مطالعه بررسی شاخه‌ای از علم جغرافیا، به‌نام
جغرافیای بازار ابتدا به شکل محدود و نارسا از سال 1900 شروع گردید
ولی در سال1954..، این مسأله به عنوان و مفهوم کاملاً تازه‌ای به
وسیلة ویلیام اپلبوم مطرح شد و تااندازه‌ای حدود و ثغور آن معلوم
گشت.»[19]
و.....
فهرست مطالب
مقدمه
ارزشها بافت تاریخی
اهمیت بافت تاریخی
معرفی بازار
مطالعات تاریخی بازار
پیدایش بازار
شناخت بازار
پیدایش بازار پیش از تاریخ
ویژگی های کالبدی بازارها
ویژگی های فضایی وکالبدی بازارها
مصالح وفن بنا
نقش اجتماعی بازارها
چگونگی توزیع فضایی وجه تسمیه
ویژگی های فضایی
مراکز راسته های تخصصی
همجواری فعالیت های سازگار
امنیت ، نظارت وکنترل
عوامل موثر در تجمع بازرگانان
معماری بازار ویژگیهای آن
سقف بازار وعلت وجودآن
بازارها در ایران
فضاهای تشکیل دهنده بازارها در ایران
انواع بازار
بازار هسته ی اصلی شهر
مورفولوژی بازار
کارکرد بازار
مسجد
توقفگاهها
بررسی انبارها
عملکرد عناصر کالبدی
عناصر کالبدی ونیاز های شهروندان
رابطه فیزیکی عناصر کالبدی با بازار
سیر تحول فیزیکی عناصر کالبدی
دوره نوجوانی عناصر کالبدی
دوره بلوغ عناصر کالبدی
دوره پیری عناصر کالبدی
عوامل جغرافیایی وتوزیع زمان فعالیتهای تجاری
توزیع زمانی فعالیتهای تجاری در طول شبانه روز
توزیع زمانی فعالیتهای تجاری در طول سال
ویژگی های عمده بخش مرکزی (بازار)شهرها
مفاهیم وتعاریف مراکز خرید
تاریخچه وسیر تکاملی خرید
جذابیت برای مراجعه کنندگان
کیفیات بازار
منابع
