پاورپوینت بررسی مرمت بازار تویسرکان
بخشی از مطلب
به دنبال تکوین نحوة مبادلات کشاورزی و صنایع دستی، در مسیرهای
طولانی که‌گروههای اجتماعی را به هم پیوند داده، همزمان با شکل
گرفتن شهر، هستة اولیة بازارتویسرکان نیز شکل اصیل خود را بازیافته،
نقش بنیادی و سرنوشت سازی را در تکامل‌شهر، عهده‌دار شده است.
بازار تویسرکان نظیر بسیاری از بازارهای شهرهای کهن ، در حد تکامل یافته ،
برای تولید و عرضه محصولات و مبادلات کالا ، خرید و فروش خدمات جنبی
بازرگانی مجهز بوده ، از سوی دیگر با عناصر تجاری ، اجتماعی ، مذهبی ،
خدماتی و فرهنگی تا مرز محله های مسکونی و سایر بخشهای شهر تویسرکان ارتباط
دائمی داشته است . در مجموع بازار تویسرکان مظهر کاملی از بنیادهای شهری
است که در گذر ایام سیمای کنونی را به خود گرفته است. در واقع این بازار ،
همسان گروهی دیگر از بازارهای ایران ، علاوه بر نقش مهم اقتصادی ، محل رفت و
آمد ، برخوردهای مردم ، یادآور ادوار گذشته و شمایل کلی معماری سنتی و
قدیمی این شهر است.
این بازار ، در گذشته بیشتر عرضه کننده کالاهای داخلی ، صنایع دستی و محلی و
ملزمات اولیه انسان بوده است؛ به علاوه بسیاری از صنایع دستی و کارگاهی در
گذشته، در داخل این بازار تولید می شده است و تا چند دهه قبل، این وضع خود
را تا حدودی حفظ کرده بود؛ منتها با هجوم فرهنگ وارداتی و رشد جمعیت،
اولاً روند حیات، نقش و ن.ع کالاها نیز عوض شده، بازار تویسرکان را متأثر
ساخته ، شکل کلی و مرفولوژی آن را تغییر داده است و ثانیاًدر گذشته که بخش
مسکونی شهر محدود به حصارهای اطراف ان می شده، محدوده بازار هفعلی به
تنهایی تأمین کننده تقاضاهای مشتریان بوده است.
ولی با توسعه شهر و تخریب حصار به علت افزایش دامنة شهر در جوانب
مختلف ورشد جمعیت شهر، به طور متفرق و پراکنده در گوشه و کنار شهر،
واحدهای تجاری‌کوچک و بزرگ تشکیل شد و بسیاری از کارگاهها خود را از
دل بازار بیرون کشیدند، دلیل‌این امر را می‌توان در آن دانست که:
اولاً، بارگیری و تخلیة محموله‌ها در حواشی خیابانهای جدید راحتتر و با سهولت‌بیشتری انجام می‌پذیرفته است.
ثانیاً، اینگونه مغازه‌ها در خارج از بازاز با سهولت بیشتری با
مشتریان، تماس پیدامی‌کردند و مبادلة روزانه برایشان آسانتر می‌شد.
ثالثاً، وقوع کارگاهها در فضای باز، آلودگی صوتی و آلودگی هوای کمتری را در پی‌دارد و برای فعالیت مناسبتر می‌نماید.
لذا به دلایل یاد شده، مغازه‌های کارگاهی به تدریج از بازار بیرون
رفتند به طوری که‌امروزه در بازار، کمتر مغازه و یا کارگاه آهنگری
به چشم می‌خورد منتها به دلایلی - که‌در جای خود توضیح داده خواهد
شد - هنوز کارگاههای مسگری در جوار محل فروش،یعنی در درون بازار قرار
دارند.
مغازه‌هایی که جلای بازار کردند، در حد تعامل یافته در حواشی
خیابانها به صورت‌فروشگاهها و نمایشگاههای بزرگ ظاهر شدند، این عمل
باعث کاهش نقش بازار شد، زیرا بازار دیگر نمی‌توانست به عنوان تنها
مرکز تجاری شهر - حتی با درنظرگرفتن توان وروابط جدید بازرگانی -
تأمین کنندة نیاز متقاضیان باشد. منتها بازار تویسرکان، باز هم‌به
عنوان مهمترین هستة تجاری شهر محسوب می‌شود.
«در بخش درونی شهر، فضاهای بازار - مرکز اقتصادی و مالی شهر -
رونق‌گذشتة خود را از دست داده، در برخی از شهرها، رو به تعطیل
نهاده است. عناصرعملکردی ویژه، مانند: سراها و کاروانسراها، برای
نمونه در تهران به انبار و حجره‌ها کم‌تحرکی مبدّل شده است. در
موارد بسیاری، فعالیت‌های راسته‌های بازار به کنار خیابان‌کشیده شده
است. تحول شیوة تولید کارگاهی - اساس اقتصاد بازار شهر فئودالی - به
تولید کارخانه‌ای؛ سهولت سیستم حمل و نقل و توزیع سریع کالای
کارخانه‌ای در خیابان به وسیلة ماشین در مقایسه با مسألة دسترسی
به راسته‌های سخت ارتباط بازار رامی‌توان از دلایل عمدة ضعف و رو
به زوال نهادن فعالیت در فضای بازار به شمار آورد.فضای پیوسته
بازار نیز بر اثر خیابان کشی از هم گسسته شده است. این خصوصیت
دراصفهان با کشیدن خیابان عبدالرزاق که مجموعة پیوستة از میدان نقش
جهان تا مسجدجامع را به دو قسمت تقسیم کرده؛ در شیراز نیز که
خیابان زند، بازار را به دو قسمت‌شمالی و جنوبی از هم جدا کرده؛»
می‌توان یاد کرد.[37]
محدوده بازار به‌عنوان هسته مرکزی بافت با ارزش تویسرکان و مرکز ثقل
فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آن در گذشته¬ای نه چندان دور، دارای
رونقی بیش از حال حاضر بود. اما با گذشت زمان و به تدریج، عواملی از قبیل
شبکه بندی بازار توسط خیابان‌کشی‌ها توسعه شهر به سمت غرب و ظهور
فعالیت‌های جدید اقصادی و تجاری در بافت‌های جدید به همراه فرسودگی کالبدی،
کمبود شدید خدمات شهری، خالی شدن بافت از سکنه بومی و عواملی از این دست
بازار را با مشکلات فراوان کالبدی، اجتماعی و اقتصادی روبرو کرده است.
امروز کیفیت کالبدی محیط و شرایط اجتماعی وفرهنگی بازار نشانگر واپس‌ماندگی
آن در مقایسه با بخشهای نوساز شهر می‌باشد.
و....
