Obelisk
بزرگ که در مرکز پایتخت ایالات متحده قرار دارد، بنای تاریخی جورج واشنگتن
(1732-1799)، نخستین رئیس جمهور این کشور است. جورج واشنگتن رهبر ارتش
قاره ای بود که در جنگ 1775-1783 به استقلال انگلیس دست یافت. پشتش شامل
کنوانسیون است که قانون اساسی ایالات متحده را تهیه کرد. در سال 1789 او
اولین رئیس جمهور کشور شد. تعهد او به آزادی و وظایف مدنی باعث شد که
هموطنانش بسیار مورد احترام قرار بگیرد که در زندگی او می خواست احترام به
احداث یک بنای تاریخی را جلب کند. این یکی، با این وجود، تا زمانی که پس از
مرگ او، هنگامی که 100 سالگرد تولدش را جشن می گیرد، نمی رسد.یادبود جورج
واشنگتن در انتهای غرب از خیابان ملی امید در واشنگتن دی سی، ایالات متحده
آمریکا، بین کاپیتول و یادبود لینکلن واقع شده است.
مفهوم
این بنای یادبود تحت دو محل بزرگ بود. برای جشن گرفتن شخصیت جورج واشنگتن،
پدر ایالات متحده، و قرار دادن کشور در همان سطح به عنوان تمدن های بزرگ از
گذشته است. به همین دلیل، شکل ابلیسک مورد استفاده قرار گرفت، تقلید از
بناهای بزرگ مصر باستان.
ابلیسک (obelisk) که برگرفته از واژه‌ای یونانی به معنای ستون برافراشته
است یک بنای یادبود باریک با قاعده‌ای مربع‌شکل بوده که در بخش فوقانی آن
یک هرم قرار داده شده است. بر ساس اساطیر مصر باستان این بنا با خدای
خورشید یعنی "رع" (Ra) مرتبط می‌شد. بدین صورت که این نماد اشعه‌ای از
اشعه‌های خورشید بود که به صورت سنگی درآمده است و "رع" الهه خورشید درون
این سنگ قرار دارد. در زبان مصر باستان بر این بنا نام "تِجِن" (Tejen) نیز
می‌نهادند، مصریان معتقد بودند بدنه بلند و باریک ابلیسک مظهر دفاع و
محافظت و هرم رأسی بنا نیز مظهر دورکردن نیروهای منفی و باد و توفان است.
ابلیسک در دورانی نیز نماد ازیریس(Osiris) شد. زیرا اعتقاد بر این بود که
این الهه توانسته بر تمامی خدایان دیگر تفوق بیابد به همین دلیل دارای
قدرت‌هایی از هر یک از خدایان دیگر شده بود و لذا ابلیسک، نمادی که متعلق
به رع بود (خدای خورشید یا رب السماوات) نصیب ازیریس (خدای مرگ و دنیای
زیرزمین) شد. نفس ازیریس، باع (Ba) به نام بانبجِت (Banebdjed) خوانده
می‌شد و این باع بود که حیثیت و شخصیت و قدرت را برای ازیریس به همراه داشت
و نماد بانبجت نیز قوچ بود و این دلیلی بود برای پرستش این حیوان توسط عده
ای از مردم مخصوصاً در شهر مندیز (Mendes) در زمان باستان. از اینجاست که
رابطه میان ابلیسک و فرقه‌های فراماسونی و ایلومیناتی آغاز می‌شود که در
بخش‌های بعدی بدان خواهیم پرداخت.
در جلوی هر معبد مصری معمولا دو ابلیسک قرار داده می‌شد. ابلیسک‌های باستان
معمولا به صورت یک تکه از سنگ ساخته می‌شدند در حالیکه ابلیسک‌های کنونی
از قطعات مجزا ساخته و ممکن است، چنانکه در مورد ابلیسک یادبود جرج واشنگتن
شاهدیم، دارای فضای درونی نیز باشند.
تصویر درب ورودی معبد لوخور که یکی از ابلیسک‌های آن باقی مانده‌اند
البته از دیگر تفاسیر در مورد اسطوره‌شناسی ابلیسک می‌توان به موردی دیگر
نیز اشاره نمود: مردمان مصر باستان معتقد بودند اگر انسان نام خود را در
جایی ثبت نکند بعد از مرگ انسان ناپدید خواهد شد. به همین علت هر کس سعی
می‌کرد نام خود را در جایی ثبت نماید. فراعنه نیز نام‌های خود را در
مکان‌های مختلفی ثبت می‌کردند که یکی از آنها ابلیسک بود. در حقیقت می‌توان
گفت که ابلیسک هرمی است که بر روی یک ستون قرار داده شده است. این بخش
فوقانی هرمی شکل قسمت اصلی بنا و نمادی مهم بود. تقدیم شدن ابلیسک به
خدایگان خورشید در حقیقت بدین معنا است که هرم موجود در رأس آن تقدیم به
خدا می‌شود تا نام اهداء کننده تا ابد باقی بماند. خطوط حکاکی شده بر روی
ابلسیک به خط هیروگلیف می‌باشد و دربردارنده موضوعاتی همچون زندگی رع،
سفرهای روزمره رع در آسمان ها و پیروزی‌ها و جشن‌ها است.
البته نمادها ابلیسک چه در دوران باستان و چه اعصار و قرون بعدی محدود به
مصر نماندند. برای مثال رومی‌ها از ابلیسک‌های مصری تأثیر فراوانی گرفته و
در بخش‌های مختلفی از امپراطوری خود این نمادها را بر پا داشتند که از میان
آنها می‌توان به ابلیسک آرلس (Arles) در فرانسه، ابلیسک‌های شهر بنونتو در
ایتالیا (Benevento)، ابلیسک تیتوس سکستیوس آفریکانوس (Titus Sextius
Africanus) در مونیخ و یا ابلیسک‌های شهر روم در ایتالیا اشاره نمود.
نمونه‌های ابلیسک را می‌توان در تمدن‌های آشور، امپراطوری اکسوم در
نیجیریه، منطقه کرالا در سواح جنوبی هندوستان، امپراطوری بیزانس، بالاخص در
کشور کنونی ترکیه، و یا حتی در پرو – ابلیسک تلوو (Tello) که در سال 1919
کشف شد – مشاهده نمود.
