دانلود,پاورپوینت بررسی معماری اسلامی سبک آذری,pptx
مطلب مفید
سبک آذری سومین مکتب معماری سنتی ایران پس از اسلام می باشد. شروع این سبک
مصادف است با استقرار هلاکوخان در مراغه و با روی کار آمدن صفویان نیز
پایان می گیرد.
این سبک از لحاظ تاریخی و معماری به دو دوره تقسیم می شود. دوره اول حکومت
ایلخانان به پایتختی مراغه است که از اواسط قرن هفتم هجری قمری شروع شده و
تا دهه آخر قرن هشتم و یورش تیمور به ایران ادامه می یابد.
دوره دوم شامل حکومت تیموریان و به پایتختی سمرقند است. تیمور به هنرمندان
علاقه زیادی داشت و در یورش های خود به ایران هنرمندان و صنعتگران را جمع
کرده و روانی سمرقند می ساخت اما عصر شکوفایی معماری در دوره تیموری به
زمان پسرش شاهرخ برمی گردد که معماران به نامی چون قوام الدین شیرازی و زین
العابدین شیرازی به ساخت ساختمان های بزرگی در خراسان بزرگ گماشته شدند.
بخشی از مطلب
سبکی در معماری اسلامی ایران، منسوب به آذربایجان، مشهور به سبک مغول یا ایرانی ـ مغول
باتوجه به مشخصات تاریخی، جغرافیایی، ویژگیهای معماری و بناهای بازمانده?
منسوب به سبک آذری می‌توان آن را بر معماری اسلامی ایران در دوره? ایلخانی
(مغول) منطبق ساخت. پس از استقرار هولاکو در مراغه (م) معماری ایران جان
تازه‌ای گرفت و سبک آذری در پی دگرگونیهایی که بر اثر اوضاع سیاسی، اجتماعی
و اقتصادیِ حاکم بر جامعه، در سبک رازی (معماری دوره? سلجوقی) پدید آمد،
از مراغه آغاز شد و با نام سبک مغولی راه تبریز و سلطانیه را پیموده و به
سراسر ایران و خارج ایران نفوذ کرد و روز به روز آراسته‌تر شد تا در اوج
درخشش خود شاهکارهای روزگار فرزندان تیمور و به ویژه شاهرخ (م) را پدید
آورد
معماری اسلامی ایران در طی یک دور? ۳۰۰ ساله (از سلجوقی تا ایلخانی) سیری منظم و تکاملی داشته است.
این سبک با آمیزش و ترکیب و تلفیق معماری جنوب و سنتها و روشهایی که از
روزگاران کهن بومیِ آذربایجان شده بود، پدید آمد و سپس در دور? ایلخانیان*
در دیگر مناطق ایران نیز رواج یافت
عناصر و جزئیات ساختمانی مشترک با دور? سلجوقی در سبک آذری ظریف‌تر و آراسته‌تر و کالبد ساختمانها سبک‌تر و نازک تر شد.
سبک شدن کالبد بناها امکان ساختن پنجره‌های بزرگ‌ترو ایجاد تجانس میان
دیوارهای درونی و بیرونی را فراهم ساخت. نتیج? طبیعی،استفاد? روزافزون از
پنجره‌های بزرگ، روشن شدن داخل ساختمانها بود و این ویژگی در بناهای
ایلخانی (آذری) درست نقط? مقابل ساختمانهای تاریک دوره سلجوقی است.
کوشش آگاهانه در ایجاد شباهت و تجانس میان طرح گنبدهای بیضی شکل نوک‌تیز و مقطع نوک‌تیز راهروها و قوسهای دیوارها
عنایت به زیبایی و نیز تمایل به برجسته‌تر ساختن گنبد موجب پوشاندن گنبد با آجر یا سفال نیلی رنگ شد
مقرنس‌کاری در دور? ایلخانیان کاملتر و مفصلتر و متنوع‌تر شد
مهارت فوق‌العاده در گچ‌کاری و به کار بردن آن به انواع گوناگون است
۱- قوس و پوشش معروف به کلیل آذری ، شیخ صفی،گنبد خدابنده
۲- ریزه کاری های بنا با آجر و سنگ، خشت رژ چین
۳- پوشش لوله ای و کجاوه ای ایوانها
۴- سادگی شکنجها و فیل پوشهای زیر گنبد
۵- آرایش محرابها با کتیبه های چشمگیر و قطعات کاشی
۶- بکار بردن کاشی معرق و نقش و نگار رز و لاجورد در داخل بنا
مسجد گوهرشاد
مسجد گوهرشاد، یکی از بناهای باشکوه و باستانی عهد تیموری است که در اوایل
قرن نهم قمری بنا شده است این بنای تاریخی در جنوب حرم مطهر رضوی قرار دارد
و به رواق‌‌های دارالسیاده و دار الحفاظ متصل است. این مسجد به دستور بانو
گوهرشاد، دختر امیر غیاث الدین ترخان، از امرای جغتایی، همسر شاهرخ تیموری
در سال ??? قمری توسط معمار معروف ایرانی، قوام الدین شیرازی، با
به‌کارگیری سبک معماری دوران تیموری ساخته شد. کاشی‌کاری مسجد، نمونه‌ای از
شاهکارهای عهد تیموری است. طاق‌‌های گنبدی شکل مسجد و مناره‌‌های آن با
ویژگی و تزیینات خاص و با استفاده از سبک مقرنس، همچنین نقوش و خطوط دیواری
بر روی زمینه گچی و معرق‌کاری ممتاز عصر تیموری، جلوه‌‌های بی‌نظیری را
به نمایش گذاشته است.
مسجد جامع ورامین مسجد جامعِ ورامین یکی از مساجد جامع شاخص ایران است. پس
از چندین قرن، هنوز می‌شود اوج هنر معماری ایلخانی را در این مسجد دید.
مسجد جامع ورامین، مستطیلی است به طول حدود ۶۶متر و عرض تقریبا ۴۳ متر. در
ساختمان آن از آجر استفاده شده. این آجرها در قسمت‌های مختلف به شکل‌های
مختلف کنار هم قرار گرفته‌اند و جنبه تزئینی دارند مسجد جامع ورامین یک
بنای چهار ایوانی است. ضلع شمالی که ورودی مسجد است از طریق ایوان‌های شرقی
و غربی به ضلع جنوبی که نمازخانه در آن قرار گرفته، می‌رسد
مسجد کبود تبریز
مسجد کبود که عمارت مظفریه نیز خوانده می‌شود به دستور جهانشاه بن شاه یوسف
از فرمانروایان قره قویونلو ساخته شده است. ولی ادامه کار بنا به خواست
خاتون جان بیگم زوجه جهانشاه و در سال ۸۷۰ ه. ق به پایان رسید.
مسجد جامع یزد
بدون تردید مسجد جامع کبیر یزد یکی از شاهکارهای بدیع معماری مساجد ایران
به شمار می آید که تزئینات زیبا و منحصر به فرد آن جلوه ای ستودنی به آن
داده است. این بنا مشتمل بر یک ایوان رفیع، گنبدخانه، دو شبستان تابستانه
در طرفین آن دو گرم خانه در ضلع شرقی و غربی و یک صحن بزرگ مستطیل شکل و دو
پایاب است
