دانلود,پاورپوینت بررسی مفهوم حس مکان در معماری و شهرسازی,pptx

دانلود,پاورپوینت بررسی مفهوم حس مکان در معماری و شهرسازی,pptx

تاریخ ایجاد 21/07/1398 12:00:00 ق.ظ تعدادبرگ: 50 قیمت: 10000 تومان	تعدادمشاهده 1

دانلود,پاورپوینت بررسی مفهوم حس مکان در معماری و شهرسازی,pptx

بخشی از مطلب

.پدیدار مکان
زیست- جهان روزانه ای ما از «پدیدارها»ی عینی تشکیل یافته است. از مردم، حیوانات، گل ها، درختان و جنگل ها، سنگ، زمین، چوب و آب، از شهرها، خیابان ها و خانه ها، درها، پنجره ها و اسباب و اثاث نیز از خورشید، ماه، ستاره ها، ابرهای شناور، شب و روز و فصل های متغییر، اما پدیدارهای نامحسوس تری همچون احساسات را نیز شامل می شود. این ها همان امور «واقعی» هستند، همان ها که «درونمایه ی» وجود ما است. از این رو است که ریلکه می گوید: «ما شاید اینجا هستیم تا بگوییم: خانه، پل، فواره، دروازه، کوزه، درختِ میوه، پنجره و در بهترین حالت: ستون، برج». چیزهای دیگر، مثل اتم ها و مولکول ها، اعداد و انواع «داده»ها، تجریدها یا ابزارهایی هستند که برای استفاده در مسائل دیگر زندگی روزانه شناخته می شوند. امروزه معمول است که ابزراها را با واقعیت اشتباه می گیرند.
چیزهایی عینی که جهان واقع ما را می سازند به گونه ای پیچیده و شاید متناقض به همدیگر وابسته اند. مثلاً بعضی از پدیدارها چیزهایی دیگر را دربرمی گیرند. جنگل از درختان تشکیل یافته و شهر از خانه ها ساخته شده است. «چشم انداز» نیز، چنین پدیدار فراگیری است. در کل، گاه می گوییم که بعضی از پدیدارها «محیطی» برای پدیدارهای دیگر شکل
می دهند. اصلاح عینی برای محیط مکان است. معمولاً می گوییم که کنش ها و رخدادها واقع می شوند. در حقیقت این که هر اتفاقی را بدون ارجاع به یک موقعیت تصور کنیم، بی معنا می نماید.
مکان ها، که کلیت هایی کیفی از یک ماهیت پیچیده اند، نمی تواند به واسطه ی مفاهیمی تحلیلی و «علمی» شرح داده شوند. در اصل، علم امور واقعی را «مجرد می سازد» تا به دانشی بی طرف و «عینی» دست یابد.
در این جاست که زیست- جهان روزانه که می بایست در کل اهتمام واقعی انسان و به گونه ای مشخص برنامه ریزان و معماران باشد فراموش می شود. خوشبختانه برای گریز از این تنگنا راه گریزی وجود دارد، یعنی، روشی به نام «پدیدارشناسی». پدیدارشناسی «بازگشت به چیزها» است، یعنی مخالفت با تجریدها و ساختارهای ذهنی. تا به حال پیدارشناسانا بیشتر به هستی شناسی، روانشناسی، اخلاقیات و تاحدی به زیبایی شناسی اهتمام ورزیده اند و توجه کمتری به پدیدارشناسیِ محیطِ هر روزه داشته اند. اگرچه آثار پیشین معدودی وجود دارد، اما به ندرت دارای ارجاع مستقیمی به معماری هستند. پدیدارشناسی معماری از این رو ضروری و مورد نیاز است. Norberg-shulz)،(1389
از نگاه پدیدار شناسان حس مکان
از نگاه پدیدار شناسان حس مکان به معنای مرتبط شدن با مکان به واسطه درک نمادها و فعالیت های روزمره است. این حس می تواند در مکان زندگی فرد به وجود آمده و با گذر زمان عمق و گسترش یابد .(Relph,1976) ارزش های فردی و جمعی بر چگونگی حس مکان تأثیر می گذارد و حس مکان نیز بر ارزش ها، نگرش ها و به ویژه رفتار فردی و اجتماعی افراد در مکان تأثیر می گذارد و افراد معمولاً در فعالیت های اجتماعی با توجه به چگونگی حس مکانشان شرکت
می کنند.(Canter,1971) حس مکان نه فقط باعث هماهنگی و کارکرد مناسب فضای معماری و انسان است بلکه عاملی برای احساس امنیت، لذت و ادراک عاطفی افراد نیز می باشد و به هویتمندی افراد و احساس تعلق آنها به مکان کمک
می کند. از دیدگاه پدیدارشناختی مهم ترین مفاهیم مرتبط در بیان حس مکان، واژه های مکان دوستی، تجربه مکان و شخصیت مکان است و حس مکان به معنای ویژگی های غیرمادی یا شخصیت مکان است که معنایی نزدیک به روح مکان دارد، از لحاظ تاریخی روح مکان برای برپایی جشن و مراسم مذهبی به کار برده می شد، که در آن بازدید کنندگان
می بایست به حرکات عبادات در مراسم توجه زیادی می کردند. از این رو جایی که این اعمال و مراسم در آن اتفاق
می افتاد خود تبدیل به مکان ویژه ای می گردید و این احساس احترام یکی از مشخصه های مکان بود که آن را از سایر مکان ها متمایز می کرد و روح مکان نامیده می شد، ارکان آن آگاهی زنده و پویا از محیط، یک تکرار بینی و مذهبی و یک احساس رفاقت و دوستی با مکان بود (Brinckerhoff,1994) در تفسیرهای امروزی، حس مکان چیزی است که افراد در دوره زمانی خاص می آفرینند و نتیجه رسوم و اتفاقات تکراری است و حال و هوای محیط را توصیف می کند. بعضی از مکان ها آن چنان احساسی از جاذبه دارند که به فرد نوعی احساس وصف نشدنی القا کرده و او را سرزنده، شاداب و علاقه مند به بازگشت به آن مکان ها می کنند که حس مکان نامیده می شود.
از نظر رِلف حس مکان
از نظر رِلف حس مکان مفهوم مشخصی نیست که بتوان تعریف دقیقی برای آن ارائه داد، بلکه باید با آزمون روابط میان مکان و پایه های پدیدارشناختی جغرافیا سنجیده و ارزیابی شود (Relf, 1976) از دید او معنای اصلی مکان فراتر از عملکردها یی است که مکان تأمین می کند، بالاتر از اجتماعی است که آن را اشغال می کند و ورای تجارب مصنوعی و دنیوی مکان است. اگر چه همه این موارد جنبه های لازم مکان هستند، اما ماهیت مکان در تجربه، یعنی از جهت التفات ناخودآگاهانه به مکان، است که مکان را به مثابه مرکزی پرمحتوا و عمیق از هستی و وجود بشر، تعریف می کند (Seamon, 1996) این کیفیت خاص درون یک مکان قرار گرفتن است که مکان ها را در فضا از یکدیگر جدا می کند. به عقیده رِلف مکان از ترکیب اشیا طبیعی و انسان ساخت، فعالیت ها، عملکردها و معانی به وجود می آید و تجربه آن
می تواند از یک اتاق تا یک قاره را در برگیرد. درون مکان بودن می تواند به شکل فرمی کالبدی مطرح شود، مثل حالتی در شهر های قدیمی که شهر دیواری داشت که آن را از فضای بیرون جدا می کرد. این تجربه را می توان در مراسم عبادی و فعالیت های دائمی که مشخصه های خاص یک مکان را نشان می دهد، مانند کلیسا یا مسجد، مشاهده کرد. در این مکان ها، تجربه فعالیت های عبادی عاملی اساسی در حس افراد نسبت به مکان است.
پدیدار شناختی مکان
در پدیدار شناختی مکان، تجربه اصلی ترین رکن در ادراک است. تجربه پدیدارشناختی به معنای تطهیر ذهنی و دست یابی به ذات چیزها به واسطه نمود اشیا از خلال فرد است که در حس مکان مؤثر می باشد. آلن گاسو این تجربه عمیق را عاملی می داند که هر موقعیت فیزیکی و محیطی را به یک مکان تبدیل می نماید. یک مکان قطعه ای از محیط است که توسط حس ها بیان شده و همین حس است که شناخت بهتری از طبیعت مکان به ما می دهد. در عمیق ترین سطح های آگاهی انسان، ناخودآگاهی وجود دارد که با مکان همراه شده است، این مکان است که ریشه های انسان در آن نهفته است و مرکزی از سلامت، امنیت، ارتباط و در نهایت نقطه ای از جهت گیری است Gussow in Relph,1976))

روح مکان طبیعی
چشم انداز رومانتیک
طبیعی است که بحث در مورد مکان های طبیعی سرنمونی را با نوعی از چشم انداز که در آن نیروهای آغازین هنوز قدرتمندانه احساس می شوند، آغاز می کنیم: جنگل شمالی، آن گونه که در بخش های مشخصی از اروپای مرکزی و به ویژه اسکاندیناوی شناخته می شود. جنگل شمالی با انبوه بی پایان پدیدارهای مختلف متمایز می شود:
بستر زمین به ندرت پیوسته است، اما بخش بخش بوده و برجستگی های متنوعی دارد؛ صخره ها و حفره ها، بیشه زارها و چمنزارها، تپه ها و کوفک ها جملگی «خرده ساختار» غنی ای را به وجود می آورند.
آسمان به سختی به شکل نیم کره ای کامل تحربه می شود، بلکه میان تراز درخت ها و صخره ها فشرده و به علاوه ابرها پیوسته آن را جرح و تعدیل می کنند.
آفتاب نسبتاً کم است و نمایشی متنوع از نقاط نور و سایه را به وجود می آورد، و همراه با ابرها و گیاهان چونان «صافی‌های» بارورنده عمل می‌کنند. آب همچون عنصری پویا همواره حاضر است و در قالب جوی های جاری و با برگه های درخشان و آرام جلوه می کند.
کیفیت هوا مدام از غبار مرطوب تا هوای تازه ی شاداب تغییر می کند. Norberg-shulz)،(1389
چشم انداز کیهانی
در بیابان، پیچیدگی های زیست- جهان عینی به پدیدارهایی ساده و محدود تقلیل می یابد:
گسترش نامحدود زمین بی حاصل یکنواخت؛ تاق عظیم و محیط آسمان بی ابر (که گهگاه میان صخره ها و درختان همچون یک قطاع تجربه می شود)؛ خورشید سوزان که نوری کم و بیش بی سایه ایجاد می کند؛ هوای خشک و گرمی که از اهمیت تنفس در تجربه ی مکان حکایت می کند. به نظر می رسد که محیط نظمی مطلق و جاودان را آشکار می سازد، جهانی که با تداوم و ساختار تشخیص می یابد. حتی بُعد زمان نیز ابهامی را ارئه نمی دهد. بدین سان مسیر خورشید نصف النهاری تقریباً دقیق را ترسیم کرده و فضار ار به «خاور»، «باختر»، «نیمه شب» و «نیمروز» تقسیم می کند که حوزه هایی کیفی اند که در مناطق جنوب عموماً به عنوان علائم چهار جهت اصلی استفاده می شوند. غروب و طلوع، شب و روز را بدون تأثیرات گذرای نور به هم مرتبط ساخته و ضرباهنگ موقت ساده ای را ایجاد می کند. حجتی حیوانات بیایان نیز در ضرباهنگ های بی پاپان و یکنواختی محیطی مشارکت می کنند، همان طور که در حرکت شتر، که «کشتی بیابان» است، مشاهده می شود.
تنها اتفاق و شگفتی ای که انسان ممکن است در بیایان با آن مواجه شود و توفان شن (haboob) است. اما توفان شن هم یکنواخت است و نظمی متفاوت را ارائه نمی دهد؛ جهان را پنهان می کند اما آن را تغییر نمی دهد.

کلمات کلیدی مرتبط:
مفهوم حس مکان در معماری و شهرسازی ,pptx ,دانلود,پاورپوینت بررسی مفهوم حس مکان در معماری و شهرسازی,pptx ,بخشی از مطلب , ,.پدیدار مکان ,زیست- جهان روزانه ای ما از «پدیدارها»ی عینی تشکیل یافته است. از مردم، حیوانات، گل ها، درختان و جنگل ها، سنگ، زمین، چوب و آب، از شهرها، خیابان ها و خانه ها، درها، پن,

مقالات مرتبط در این دسته